सोयाबीन मोझॅक व्हायरसचे जैविक नियंत्रण

सोयाबीन मोझॅक व्हायरसचे जैविक नियंत्रण

अनेक नैसर्गिक गोष्टी आणि सूक्ष्मजीव सोयाबीन मोझॅक व्हायरस (SMV) टाळण्यास मदत करू शकतात. SMV रोखण्यासाठी एकात्मिक कीटक व्यवस्थापन (IPM) धोरणाचा भाग म्हणून या नैसर्गिक पद्धतींचा एकट्याने किंवा इतर नियंत्रणांसह वापर केला जाऊ शकतो.

डॉ. मानसी पाटील

• ट्रायकोडर्मा हर्झियानम : एक बुरशी जी सोयाबीनमध्ये प्रणालीगत प्रतिकार निर्माण करून SMV नियंत्रित करण्यात मदत करू शकते.
• बॅसिलस सबटिलिस : एक जीवाणू जो अँटीव्हायरल संयुगे तयार करून SMV दाबू शकतो.
• स्यूडोमोनास फ्लूरोसेन्स : एक जीवाणू जो प्रणालीगत प्रतिकार निर्माण करू शकतो आणि SMV तीव्रता कमी करू शकतो.
• Beauveria bassiana ब्रिव्हेरिया: एक बुरशी जी व्हायरस नियंत्रित करू शकते, SMV प्रसार कमी करते.
• कडुलिंबाचे तेल : कडुनिंबाच्या झाडापासून मिळवलेले, ते ऍफिड्स आणि SMV प्रसारित करणाऱ्या इतर कीटकांवर नियंत्रण ठेवू शकते.
• लसूण अर्क : यामध्ये अँटीव्हायरल गुणधर्म आहेत जे SMV नियंत्रित करण्यात मदत करू शकतात.
• कंपोस्ट चहा : कंपोस्टपासून बनवलेले द्रव द्रावण, फायदेशीर सूक्ष्मजीवांनी समृद्ध, सोयाबीनची प्रतिकारशक्ती वाढविण्यात मदत करू शकते.
• फायदेशीर नेमाटोड : सूक्ष्म जंत जे ऍफिड्स आणि इतर कीटक वाहकांवर हल्ला करतात आणि त्यांना मारतात.
• भक्षक कीटक : लेडी बीटल, लेसविंग्स आणि परोपजीवी भंडी ऍफिड लोकसंख्या नियंत्रित करू शकतात.
• सिलिकॉन : एक नैसर्गिक घटक जो SMV ला सोयाबीनचा प्रतिकार वाढवू शकतो.

• 
  पडवळ..देई हाडांना बळ