साधकाचा अंतर्मनातील वादळमय अनुभव
जे गुणघनाचेनि वृष्टिभरें । भरली मोहाचेनि महापूरें ।घेऊनि जात नगरें । यमनियमांचीं ।। ७१ ।। ज्ञानेश्वरी अध्याय सातवा ओवीचा अर्थ – जी, गुणरूपी मेघांचा जोरदार...
Home » ज्ञानेश्वरी
ज्ञानेश्वरी
साधना म्हणजे मडकं पुन्हा माती होऊ देण्याचं धैर्य
पैं पृथ्वीयेचा घटु कीजे । सवेंचि पृथ्वीसि मिळे जरी मेळविजे ।एऱ्हवीं तोचि अग्निसंगे असिजे । तरी वेगळा होय ।। ६५ ।। ज्ञानेश्वरी अध्याय सातवा ओवीचा...
… तोच खरा ज्ञानी — तोच आत्मद्रष्टा
डोळ्यांचं पाणी डोळ्यांत गोठून पडदा निर्माण करतं आणि दृष्टी हरवते; तसंच मनुष्याचं मन जेव्हा अज्ञानाने, अहंकाराने किंवा दुःखाने गोठतं, तेव्हा त्याच्या आत्मज्ञानावर पडदा येतो. जो...
विकार म्हणजे मनाचे क्षणिक ढग
“अग्नी व धूराच्या उदाहरणातून आत्म्याची निर्लेपता आणि साक्षीभावाचे गूढ उलगडणारे ज्ञानेश्वरीतील अद्वैत तत्त्वज्ञान.” सांगे अग्नीस्तव धूम होये । तिये धूमीं काय अग्नी आहे ।तैसा विकारु...
अंधःकारातून प्रकाशाकडे जाणं म्हणजेच खरी साधना,
पैं गगनीं उपजे आभाळ । परि तेथ गगन नाहीं केवळ ।अथवा आभाळीं होय सलिल । तेथ अभ्र नाहीं ।। ५७ ।। ज्ञानेश्वरी अध्याय सातवा ओवीचा...
ज्ञानेश्वरीतील दीपावली दर्शन…
अंधःकारातून प्रकाशाकडे नेणारा उत्सव म्हणजे दीपावली. पण हा उत्सव केवळ बाह्य प्रकाशाचा नाही, तर अंतर्मनातील तेज जागविण्याचाही आहे. आपण घराची, अंगणाची, गल्लीबोळाची स्वच्छता करतो, पण...
सृष्टीची ‘ॐ’ मध्येच उत्पत्ती अन् ‘ॐ’ मध्येच विलीनता
पै आदिचेनि अवसरें । विरूढे गगनाचेनि अंकुरे ।जें अंती गिळी अक्षरें । प्रणवपटींचीं ।। ४० ।। ज्ञानेश्वरी अध्याय सातवा ओवीचा अर्थ – जें आत्मतत्त्व सृष्टीच्या...
ज्ञानेश्वरीतील निसर्गदर्शन : संतवाणीतील पर्यावरणशास्त्र
आजचा मनुष्य ‘पर्यावरण’ हा शब्द ऐकला की त्याला आठवतात — हवामान बदल, वृक्षतोड, प्रदूषण, ग्लोबल वॉर्मिंग, आणि प्राण्यांचा नाश. पण विचार करा — हे सगळं...
“जीवन” म्हणजे काय?
एकें पवनेचि पिती । एकें तृणास्तव जिती ।एकें अन्नाधारें राहती । जळें एकें ।। ३८ ।। ज्ञानेश्वरी अध्याय सातवा ओवीचा अर्थ – कित्येक वाराच पितात,...
ज्ञानेश्वरीची दिव्य वाट — “अहंभावातून ब्रह्मभावाकडे”
नराच्या ठायी नरत्व । जें अहंभाविये सत्त्व ।तें पौरुष मी हें तत्त्व । बोलिजत असे ।। ३५ ।। ज्ञानेश्वरी अध्याय सातवा ओवीचा अर्थ – मनुष्याच्या...
